Việt Nam đang nổi lên như một điểm sáng trong khu vực Đông Nam Á về ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong lĩnh vực thương mại điện tử. Một báo cáo mới đây của Lazada và Kantar cho thấy các nhà bán hàng trực tuyến Việt Nam đang dẫn đầu về mức độ quan tâm và ứng dụng AI vào hoạt động kinh doanh của mình. Vậy, thực tế bức tranh này ra sao? Liệu các doanh nghiệp Việt đã thực sự sẵn sàng để tận dụng tối đa sức mạnh của AI?
Việt Nam Vượt Mặt Khu Vực Về Nhận Thức AI: Liệu Có Đi Đôi Với Hành Động?
Báo cáo “Thu hẹp khoảng cách AI: Nhận thức và xu hướng ứng dụng AI của người bán hàng trực tuyến ở Đông Nam Á” do Lazada phối hợp cùng Kantar thực hiện đã hé lộ nhiều thông tin thú vị. Nghiên cứu này khảo sát 1.214 người bán hàng trực tuyến tại 6 quốc gia Đông Nam Á, bao gồm Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam.
Kết quả cho thấy, mức độ hiểu biết về AI của các nhà bán hàng Việt Nam là khá cao, với gần 8 trên 10 người (77%) cho biết họ có kiến thức về AI. Con số này cao hơn đáng kể so với mức trung bình của khu vực (68%). Điều này chứng tỏ các doanh nghiệp Việt đang ngày càng nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của công nghệ này trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt của thị trường thương mại điện tử.
Tuy nhiên, một nghịch lý được chỉ ra là mặc dù nhận thức cao, nhưng mức độ ứng dụng AI thực tế của các nhà bán hàng Việt Nam vẫn chưa tương xứng. Báo cáo cho thấy, các nhà bán hàng Việt Nam tin rằng họ đã tích hợp AI vào khoảng 53% các khâu trong hoạt động kinh doanh trực tuyến của mình, nhưng con số thực tế chỉ đạt 42%. Khoảng cách này cho thấy, các doanh nghiệp Việt vẫn còn gặp nhiều khó khăn trong việc chuyển đổi kiến thức thành hành động, biến tiềm năng của AI thành lợi thế cạnh tranh thực sự.
Một trong những thách thức lớn nhất mà các nhà bán hàng trực tuyến phải đối mặt là làm thế nào để đánh giá được hiệu quả thực sự của các giải pháp AI. Mặc dù phần lớn người bán (89%) thừa nhận vai trò của AI trong việc nâng cao hiệu suất công việc, nhưng vẫn còn nhiều hoài nghi về mức độ hữu ích nói chung của công nghệ này.
Bên cạnh đó, vấn đề chi phí cũng là một rào cản đáng kể. Mặc dù gần như tất cả người bán (93%) đều đồng ý rằng việc sử dụng AI sẽ giúp tiết kiệm chi phí trong dài hạn, nhưng nhiều người vẫn lo ngại về chi phí và thời gian cần thiết để triển khai. Điều này đặc biệt đúng với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, vốn có nguồn lực hạn chế.
Tuy nhiên, các nhà bán hàng Việt Nam có vẻ lạc quan hơn so với các đồng nghiệp trong khu vực về lợi ích của AI. Đa số (94%) tin rằng AI có thể giúp thúc đẩy năng suất, và ít e ngại hơn về vấn đề chi phí và thời gian (35%). Điều này cho thấy, các doanh nghiệp Việt đang dần thay đổi tư duy và sẵn sàng đầu tư vào AI để nâng cao năng lực cạnh tranh.
Để hiểu rõ hơn về thực trạng ứng dụng AI trong thương mại điện tử Việt Nam, báo cáo của Lazada và Kantar đã phân loại các nhà bán hàng thành ba nhóm chính dựa trên mức độ ứng dụng AI vào 5 khía cạnh cốt lõi trong hoạt động kinh doanh: vận hành và hậu cần, quản lý sản phẩm, tiếp thị và quảng cáo, dịch vụ khách hàng và quản lý nhân sự.
- Nhà bán hàng thành thạo AI: Đây là nhóm tiên phong trong việc ứng dụng AI, đã tích hợp công nghệ này vào ít nhất 80% hoạt động kinh doanh của họ. Ở Việt Nam, chỉ có khoảng 22% người bán thuộc nhóm này.
- Nhà bán hàng quan tâm đến AI: Nhóm này đã bắt đầu tích hợp AI vào một số hoạt động kinh doanh, nhưng còn gặp nhiều khó khăn trong việc ứng dụng thực tế AI ở các công đoạn quan trọng. Đây là nhóm chiếm tỷ lệ lớn nhất ở Việt Nam, với 64% người bán.
- Nhà bán hàng thận trọng với AI: Nhóm này còn khá dè dặt trong việc ứng dụng AI, với hầu hết các khâu trong hoạt động kinh doanh vẫn được xử lý thủ công. Ở Việt Nam, nhóm này chiếm 14% tổng số người bán được khảo sát.
Phân tích này cho thấy, phần lớn các nhà bán hàng trực tuyến ở Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn đầu của quá trình ứng dụng AI vào kinh doanh. Điều này đồng nghĩa với việc còn rất nhiều tiềm năng để khai thác và phát triển.
Đâu Là Giải Pháp Để Thu Hẹp Khoảng Cách Ứng Dụng AI?
Để giúp các doanh nghiệp Việt Nam tận dụng tối đa sức mạnh của AI, cần có những giải pháp đồng bộ từ cả phía chính phủ, các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp và bản thân các doanh nghiệp.
Trước hết, cần tăng cường đào tạo và nâng cao kỹ năng AI cho người lao động. Điều này có thể được thực hiện thông qua các khóa học, hội thảo, chương trình tư vấn và các hoạt động khác.
Thứ hai, cần tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tiếp cận với các giải pháp AI phù hợp. Điều này có thể được thực hiện thông qua các chính sách hỗ trợ tài chính, các chương trình hợp tác công tư và các hoạt động xúc tiến thương mại.
Thứ ba, cần xây dựng một hệ sinh thái AI vững mạnh, bao gồm các nhà cung cấp giải pháp AI, các nhà nghiên cứu, các nhà đầu tư và các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp. Điều này sẽ giúp tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh và khuyến khích sự đổi mới sáng tạo.
Cuối cùng, bản thân các doanh nghiệp cũng cần chủ động tìm hiểu, thử nghiệm và ứng dụng AI vào hoạt động kinh doanh của mình. Các doanh nghiệp cần xác định rõ các vấn đề cần giải quyết, lựa chọn các giải pháp AI phù hợp và theo dõi, đánh giá hiệu quả một cách thường xuyên.
Tận dụng AI để bứt phá trong kỷ nguyên số
Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt của thị trường thương mại điện tử, việc ứng dụng AI không còn là một lựa chọn mà là một yêu cầu bắt buộc đối với các doanh nghiệp Việt Nam. Các doanh nghiệp cần nhanh chóng nắm bắt cơ hội này để nâng cao năng lực cạnh tranh, tối ưu hóa hoạt động kinh doanh và mang lại những trải nghiệm tốt nhất cho khách hàng.
Kết luận: AI – chìa khóa để nhà bán hàng Việt Nam nâng tầm vị thế trong thương mại điện tử Đông Nam Á
Nghiên cứu về ứng dụng AI của nhà bán hàng trực tuyến cho thấy, việc tăng cường đầu tư và ứng dụng AI vào các khâu trong hoạt động kinh doanh sẽ là chìa khóa để các nhà bán hàng Việt Nam nâng cao hiệu quả và củng cố vị thế dẫn đầu trong thị trường thương mại điện tử đầy tiềm năng của khu vực Đông Nam Á.
