Sự trỗi dậy mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI) đang tạo ra một cuộc đua khốc liệt giữa các quốc gia, đặc biệt là Trung Quốc. Tuy nhiên, lệnh cấm xuất khẩu card đồ họa AI từ Mỹ đã đẩy các doanh nghiệp Trung Quốc vào thế khó. Để vượt qua rào cản này, một làn sóng “dân buôn” Trung Quốc đã đổ bộ vào Việt Nam, “săn lùng” card đồ họa nhằm phục vụ cho nhu cầu phát triển AI trong nước. Điều này đang gây ra những hệ lụy gì cho thị trường Việt Nam? Liệu giá card đồ họa có tiếp tục tăng cao và trở nên khan hiếm?
Trung Quốc đang nổi lên như một cường quốc về AI, với hàng loạt các công ty công nghệ lớn nhỏ đang đầu tư mạnh mẽ vào lĩnh vực này. Tuy nhiên, sự phụ thuộc vào công nghệ card đồ họa từ Mỹ đã trở thành một điểm yếu chí mạng khi chính quyền Mỹ ban hành lệnh cấm xuất khẩu các dòng card đồ họa chuyên dụng cho AI sang Trung Quốc.
Để “lách” lệnh cấm này, các doanh nghiệp Trung Quốc đã nghĩ ra nhiều phương thức khác nhau, trong đó có việc cử người sang các nước lân cận, trong đó có Việt Nam, để thu mua card đồ họa và vận chuyển về nước.
Ông Nguyễn Thế Vương, Giám đốc ngành hàng Bo mạch và VGA tại nhà phân phối Mai Hoàng, chia sẻ tại sự kiện Tech & Game Festival 2025 rằng thị trường đang chứng kiến xu hướng “săn card đồ họa AI” mạnh mẽ, đặc biệt là từ khi Trung Quốc chịu lệnh cấm. “Giới kinh doanh của họ đổ người đến các nước khác, đi gom card đồ họa về để bán lại cho công ty AI nội địa,” ông Vương cho biết.
Theo ghi nhận, nhiều thương lái Trung Quốc đã tìm đến các cửa hàng bán lẻ, đại lý phân phối card đồ họa tại Việt Nam để thu mua số lượng lớn. Thậm chí, có những trường hợp chấp nhận mua với giá cao hơn thị trường để đảm bảo có được nguồn hàng.
Làn sóng “săn lùng” card đồ họa AI từ Trung Quốc đang gây ra những tác động tiêu cực đến thị trường Việt Nam:
Card đồ họa (GPU) đóng vai trò then chốt trong quá trình phát triển và vận hành các ứng dụng AI, đặc biệt là trong lĩnh vực học sâu (Deep Learning). Dưới đây là những lý do chính:
Một số dòng card đồ họa phổ biến được sử dụng trong lĩnh vực AI bao gồm:
Ông Nguyễn Thế Vương dự đoán rằng nhu cầu card đồ họa tầm thấp sẽ giảm dần khi các nhà sản xuất chuyển hướng sang các sản phẩm cao cấp hơn. Người dùng phổ thông cũng sẽ dần chuyển sang các dòng card đồ họa tầm trung và cao cấp, với mức giá dao động từ 8 đến 20 triệu đồng, do yêu cầu phần cứng của các ứng dụng ngày càng tăng.
“Nguồn hàng được dự báo tiếp tục khan hiếm khi các công ty sản xuất linh kiện dòng thấp, giá rẻ không đáp ứng được nhu cầu sản phẩm cao cấp thì phải ngừng sản xuất hoặc tập trung vào phân khúc hàng tái chế, không phù hợp AI. Công ty nào đáp ứng được linh kiện mới, theo kịp công nghệ mới thì lại có số lượng ít, hạn chế, nên khó đạt sản lượng theo kịp nhu cầu của thị trường,” ông Vương nhận định.
Để giảm thiểu tác động tiêu cực từ việc “săn lùng” card đồ họa AI của dân buôn Trung Quốc, cần có những giải pháp đồng bộ từ các cơ quan quản lý nhà nước, các nhà phân phối, và người dùng:
Việc dân buôn Trung Quốc “săn lùng” card đồ họa AI tại Việt Nam đã cho thấy sức hút và tầm quan trọng của lĩnh vực AI đối với nền kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, nó cũng đặt ra những thách thức không nhỏ cho thị trường Việt Nam, đòi hỏi sự chung tay của tất cả các bên liên quan để giải quyết bài toán cân bằng giữa cung và cầu, đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp công nghệ thông tin nói chung và lĩnh vực AI nói riêng.