Microsoft “hồi sinh” Recall trên PC Copilot+: Quyền riêng tư liệu có được đảm bảo?
Tính năng Recall gây tranh cãi của Microsoft đã chính thức quay trở lại trên các dòng PC Copilot+ mới, làm dấy lên những lo ngại về quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu người dùng. Liệu “bộ nhớ AI” này có thực sự hữu ích hay lại trở thành “con dao hai lưỡi”?
Ra mắt lần đầu vào năm 2024, Recall được Microsoft quảng bá như một “bộ nhớ AI” độc đáo dành cho PC, có khả năng chụp ảnh màn hình liên tục để tạo ra một dòng thời gian ghi lại mọi hoạt động của người dùng. Tuy nhiên, ngay sau khi trình làng, tính năng này đã vấp phải làn sóng phản đối dữ dội từ giới chuyên gia bảo mật và người dùng, do những lo ngại sâu sắc về quyền riêng tư và khả năng bị lợi dụng để đánh cắp dữ liệu cá nhân.
Recall là gì và tại sao nó gây tranh cãi?
Recall là một tính năng được tích hợp vào hệ điều hành Windows, có khả năng chụp ảnh màn hình của người dùng sau mỗi vài giây. Những hình ảnh này sau đó được phân tích và lập chỉ mục, cho phép người dùng tìm kiếm và xem lại các hoạt động đã thực hiện trên máy tính, từ các trang web đã truy cập, tài liệu đã mở đến các cuộc trò chuyện trước đó.
Về lý thuyết, Recall có thể giúp người dùng dễ dàng tìm lại thông tin đã quên hoặc theo dõi lại các bước đã thực hiện trong một dự án. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu bảo mật đã chỉ ra rằng, Recall có thể thu thập và lưu trữ những thông tin nhạy cảm như mật khẩu, tin nhắn riêng tư, thông tin tài chính và thậm chí cả các cuộc trò chuyện video.
Nếu một kẻ tấn công hoặc phần mềm độc hại có quyền truy cập vào kho lưu trữ dữ liệu của Recall, chúng có thể dễ dàng đánh cắp những thông tin cá nhân này và sử dụng chúng cho các mục đích xấu. Đây chính là lý do chính khiến Recall bị chỉ trích nặng nề và bị tạm hoãn phát hành.
Sau khi nhận được những phản hồi tiêu cực từ cộng đồng, Microsoft đã quyết định loại bỏ Recall khỏi bản dựng xem trước và tiến hành điều chỉnh tính năng này để giải quyết các lo ngại về quyền riêng tư. Trong suốt năm tháng thử nghiệm beta, Microsoft đã thực hiện một số thay đổi quan trọng, bao gồm:
- Tính năng tùy chọn: Recall không còn được bật mặc định mà trở thành một tính năng tùy chọn. Người dùng phải chủ động bật tính năng này nếu muốn sử dụng.
- Xử lý dữ liệu cục bộ: Dữ liệu do Recall thu thập sẽ được xử lý và lưu trữ cục bộ trên thiết bị, thay vì tải lên đám mây. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ dữ liệu bị đánh cắp hoặc truy cập trái phép từ xa.
- Yêu cầu xác thực sinh trắc học: Để truy cập vào dòng thời gian của Recall, người dùng phải xác thực bằng Windows Hello (ví dụ: sử dụng vân tay hoặc nhận diện khuôn mặt).
- Kiểm soát dữ liệu: Microsoft đã bổ sung các công cụ cho phép người dùng tạm dừng thu thập dữ liệu, loại trừ một số ứng dụng hoặc trang web nhất định khỏi việc theo dõi, và xóa nội dung đã lưu trữ.
- Khả năng gỡ cài đặt: Người dùng có thể gỡ cài đặt hoàn toàn Recall thông qua menu cài đặt hệ thống.
Hiện tại, Microsoft chỉ cung cấp Recall trên các dòng PC Copilot+ mới, một loại máy tính Windows 11 được trang bị bộ xử lý NPU (Neural Processing Unit) tích hợp, cho phép xử lý các tác vụ AI cục bộ.
Để bật Recall trên PC Copilot+, bạn cần thực hiện các bước sau:
- Vào Settings > System > Installed apps.
- Tìm kiếm “Recall” và chọn Uninstall nếu bạn muốn gỡ cài đặt tính năng này.
- Để bật Recall, hãy vào Settings > Privacy & Security > Recall & snapshots và bật công tắc.
Sau khi bật, Recall sẽ bắt đầu chụp ảnh màn hình của bạn sau mỗi vài giây và lưu trữ chúng trên ổ cứng của máy tính. Bạn có thể sử dụng tính năng tìm kiếm để tìm lại các hoạt động đã thực hiện trong quá khứ.
Mặc dù Microsoft đã thực hiện một số thay đổi để cải thiện quyền riêng tư của Recall, nhưng nhiều người vẫn còn lo ngại về tính bảo mật của tính năng này. Việc lưu trữ dữ liệu trên ổ cứng của máy tính có thể khiến nó trở thành mục tiêu của các cuộc tấn công mạng hoặc phần mềm độc hại.
Ngoài ra, việc chụp ảnh màn hình liên tục có thể vô tình ghi lại những thông tin nhạy cảm mà người dùng không muốn chia sẻ, chẳng hạn như thông tin tài khoản ngân hàng, thông tin cá nhân hoặc các cuộc trò chuyện riêng tư.
Do đó, trước khi quyết định sử dụng Recall, người dùng nên cân nhắc kỹ lưỡng các rủi ro tiềm ẩn và đảm bảo rằng họ đã thực hiện các biện pháp bảo mật cần thiết để bảo vệ dữ liệu cá nhân của mình.
Những câu hỏi thường gặp về Recall
-
Recall có thể ghi lại mật khẩu của tôi không?
Mặc dù Microsoft đã tuyên bố rằng Recall không được thiết kế để ghi lại mật khẩu, nhưng các nhà nghiên cứu bảo mật đã chỉ ra rằng tính năng này có thể vô tình thu thập mật khẩu nếu chúng được hiển thị trên màn hình.
-
Dữ liệu Recall được lưu trữ ở đâu?
Dữ liệu Recall được lưu trữ cục bộ trên ổ cứng của máy tính.
-
Tôi có thể xóa dữ liệu Recall không?
Có, bạn có thể xóa dữ liệu Recall thông qua menu cài đặt. Bạn cũng có thể tắt tính năng này hoàn toàn nếu muốn.
-
Recall có ảnh hưởng đến hiệu suất của máy tính không?
Việc chụp ảnh màn hình liên tục có thể ảnh hưởng đến hiệu suất của máy tính, đặc biệt là trên các thiết bị có cấu hình yếu.
Lời khuyên cho người dùng
Nếu bạn quyết định sử dụng Recall, hãy lưu ý những điều sau:
- Bật tính năng này một cách cẩn thận và chỉ khi bạn thực sự cần đến nó.
- Thường xuyên kiểm tra và xóa dữ liệu Recall để giảm thiểu nguy cơ bị lộ thông tin cá nhân.
- Sử dụng phần mềm diệt virus và tường lửa để bảo vệ máy tính khỏi các cuộc tấn công mạng.
- Cân nhắc sử dụng các công cụ bảo mật khác để bảo vệ quyền riêng tư của bạn khi sử dụng máy tính.
Việc Microsoft đưa tính năng Recall trở lại trên PC Copilot+ đã gây ra nhiều tranh cãi và lo ngại về quyền riêng tư. Mặc dù công ty đã thực hiện một số thay đổi để cải thiện tính bảo mật của tính năng này, nhưng người dùng vẫn nên cân nhắc kỹ lưỡng các rủi ro tiềm ẩn trước khi quyết định sử dụng. Quyết định sử dụng Recall hay không phụ thuộc vào nhu cầu cá nhân và mức độ chấp nhận rủi ro của mỗi người.
